Ukraińcy nie chcą iść na wojnę

- Ukraińcom nie wolno wierzyć, nawet w najbliższej rodzinie, bo oni mają zupełnie inną mentalność niż my – to zdanie, które dla wielu w obecnej sytuacji może być kontrowersyjne, wypowiedział w rozmowie z „Nowinami” Michał Raczyński, człowiek, który na Ukrainie ma najbliższą rodzinę, wielu przyjaciół i wielu z nich pomagał i pomaga nadal. Właśnie wrócił ze Lwowa i opowiedział nam jak tam wygląda wojna.

A my nadal pomagamy…
Tajemnicą poliszynela jest to, że to co dzieje się za nasza wschodnią granicą spowszedniało Polakom, a to, co dzieje się w związku z tym, w Polsce wywołuje emocje. Przypieczętowaniem tego było nadanie najwyższego polskiego odznaczenia państwowego - podczas ubiegłotygodniowej wizyty - prezydentowi Zełenskiemu w Polsce, co wielu naszym rodakom nie spodobało się. Oliwy do ognia – po opadnięciu fali pomocy, którą przekazaliśmy dla Ukraińców w przeciągu roku (oszacowano, że na głowę każdego Polaka ta kwota pomocowa wynosiła ok. 260 zł) - naszych stosunków dolał fakt, że ze strony władz ukraińskich nie padły przeprosiny na rzeź wołyńską. Nie padły też jasne deklaracje udziału naszego kraju w powojennej odbudowie. A my nadal pomagamy, także militarnie, co powoduje, że sami rozbrajamy się na rzecz Ukrainy. Nie będziemy szerzej omawiać sprawy protestu rolników, czy zalewających internet filmików z widokiem wartych fortuny ukraińskich samochodów poruszającymi się po na naszym terenie. Drażliwych tematów na linii Polska - Ukraina przybywa… 

Nie chcą do wojska
Zaledwie kilka dni temu Michał Raczyński, znany nyski miłośnik turystyki rowerowej wrócił z dziesięciodniowej wyprawy do Lwowa. Mimo że na Ukrainie ma dziesiątki przyjaciół i całą rodzinę była to jego pierwsza wizyta od wybuchu wojny. Opowiedział nam jak wygląda wojna w tej części Ukrainy, jak żyją ludzie. Padają mocne słowa, a ten obraz różni się od tego, co przekują nam ogólnopolskie media. Wszystkie media.
W czasach przed wybuchem wojny Michał Raczyński bywał na Ukrainie 5-6 razy do roku. Miał i ma do kogo jeździć. Tam mieszka jego brat, mieszkała śp. siostra, mieszkają ich dzieci, a więc bratankowie i siostrzeńcy ze swoimi rodzinami, kuzynostwo. Michał Raczyński ma także szerokie, kilkudziesięcioletnie kontakty z wykładowcami na lwowskich uczelniach. Tę przyjaźń mógł odświeżyć po roku od wybuchu wojny odwiedzając ich i rozmawiając o obecnej sytuacji. Oczywiście, głównymi tematami była sytuacja wojenna. - Pojechałem pociągiem do Przemyśla, a potem do Lwowa – mówi pan Michał. - Nie brałem ze sobą mojego nieodłącznego towarzysza, bo rower mam już na miejscu. Co widziałem po przekroczeniu granicy? Wielu żołnierzy, w tym kobiety w mundurach polowych z bronią. Chodzą po dwóch, po trzech po ulicach. Każdy mężczyzna, który skończył 18 lat podlega wcieleniu do wojsku i tacy są zatrzymywani. Każdy musi mieć też zaświadczenie, że jest gdzieś zatrudniony. Sprawdzając zatrzymanego dzwonią przez komórkę - pewnie do jakiejś instytucji i sprawdzają danego człowieka. W drodze byłem świadkiem sytuacji, w której cofnięto z granicy 15 młodych Ukraińców, którzy chcieli przekroczyć granicę z Polską – opowiada pan Michał.
Dodaje zaraz, że w zachodniej części Ukrainy żyje się praktycznie normalnie. Na zachód od Lwowa na dobre trwa boom budowlany, który – jakby się mogło wydawać – powinien się zatrzymać, bo ludzie niepewni przyszłości zazwyczaj nie chcą inwestować. Tak jednak nie jest – domy powstają.

Wojna na czwartej stronie
- Codziennie jeździłem rowerem w promieniu 30-40 km od Lwowa – kontynuuje pan Michał. - Zauważyłem, że niektóre pomniki, okna w kościołach są osłonięte. Jeżeli będą bowiem spadać pociski – spadające szkło, witraże, opadające odłamki mogą kaleczyć ludzi. Lwowiacy w dużej części śpią na korytarzach, a nie w mieszkaniach, bo kiedy od wybuchu rozbije się okno to ich porani, a na korytarzach to im nie grozi. Ludzie jednak już przywykli do alarmów i nie schodzą do schronów, których system jest bardzo dobry – mówi pokazując zdjęcie schronu na peryferiach Lwowa. Ukraińcy w tej części państwa żyją normalnie jakby przyzwyczaili się do tego, że na terenie ich państwa trwa wojna. Michał Raczyński przywiózł ze sobą kilka aktualnych gazet lwowskich. Temat wojny znajduje się tam na czwartej, piątej stronie. Tematy czołówkowe to m.in. sprawy kryminalne.

Niedaleko Lwowa mieszka liczna rodzina pana Michała – rodziny jego dwóch siostrzeńców i dwóch siostrzenic. – To w sumie 14 wnuków mojej nieżyjącej siostry – opowiada dalej pan Michał. - Również tutaj mężczyźni boją się wychodzić z domów ze względu na werbowanie do wojska. Kto już poszedł do wojska to w nim służy, ale reszta nie chce iść na front - stwierdza.
Pan Michał dodaje, że państwo stara się przyciągać finansowo żołnierzy pieniędzmi. - Tam służą w wojsku 1,5 roku. Jako żołnierze otrzymują 500 hrywien co jest równowartością mniej więcej 60 zł. To pieniądze na podstawowe potrzeby żołnierza takie jak maszynka do golenia, mydło. Kiedy mija okres zasadniczej służby np. wnuka mojej siostry to złożono mu propozycję przejścia na kontrakt z pensję równowartą 2-3 tys. zł. Jak na tamte warunki to już nie jest mało. Pytano mnie nawet o radę co on ma zrobić. Ja stwierdziłem, że mężczyzna musi sam zdecydować, ale po podpisaniu tego kontraktu i po szkoleniu mogą go wysłać do takiego miejsca jak chociażby Bachmut, a więc miasto frontowe. Chłopak nie zdecydował się na ten kontrakt - stwierdza.
Michał Raczyński mówi dalej, że był świadkiem pogrzebu żołnierza. Ciała tych, którzy zginęli na wojnie są przewożone specjalnymi karawanami, a zdjęcia poległych – dla ich uczczenia - są umieszczane na specjalnych tablicach. – Jednocześnie we Lwowie jest wielu kolaborantów. To, co wydarzyło się w Jaworowie (atak na centrum szkoleniowe NATO w Jaworowie, w wyniku którego zginęło co najmniej 35 osób. Ponad 130 trafiło do szpitali. Wybuchy w znajdującym się 25 km od granicy Jaworowie były widoczne z terytorium Polski, to był efekt ich działania. Oni już zostali zidentyfikowani. Naprawdę jest dużo ludzi, którzy kolaborują. Szacuje się, że do Lwowa przyjechało 250 tys. ludzi ze Wschodu posługujących się tylko językiem rosyjskim. Generalnie szacuje się, że 30 proc. Ukraińców sprzyja Rosji, a ponad 80 proc. Rosjan sprzyja Putinowi, pomimo że prowadzi wojnę na terenie obcego państwa i jest zbrodniarzem.
Jednocześnie pan Michał mówi jak bardzo mieszkańcy Ukrainy są podatni na indoktrynację i ta sytuacja nie zmienia się, mimo że świat jest coraz bardziej nowoczesny. - Podam to na przykładzie swojego ponad 80-letniego brata. On przeżył na Podolu całe życie. Kiedy przyjechałem do niego ponad 40 lat temu i zobaczyłem naszą nyskę powiedziałem, że to auto jest produkowane u nas to on w to nie uwierzył. Mówił, że to ich samochód. Dopiero kiedy przyjechał do mnie, ja zdobyłem przepustkę dla niego do FSD gdzie pracowałem i pokazałem mu cały cykl produkcyjny zrozumiał, że był oszukiwany. Wiem, że w szkołach oficerskich uczono adeptów, że w Rosji tramwaje jeżdżą po polach i oni też w to wierzyli! Oczywiście, inaczej jest już z młodym pokoleniem, które więcej widziało.

 
Majątki rodzą się na wojnie
- We Lwowie jest straszna drożyzna – kontynuuje relację pan Michał. - Drożdżówka, w zależności od tego z czym jest, kosztuje od 16 do 20 zł, wędlina osiąga kosmiczne ceny. Ludzie wynoszą ze swoich mieszkań towar na chodniki i próbują to sprzedać, żeby przeżyć. I są tacy, których stać na kupienie – wiadomo - po zaniżonych cenach, kosztownego towaru. W tym miejscu Michał Raczyński dodaje, że na wojnie - jak nie od dziś wiadomo – powstają majątki. – Szacuje się, że jakieś 40 proc. kwot, które Ukraina przeznacza na sprowadzenie broni z Zachodu po prostu znika, bo jest rozkradana. Robią to wojskowi. Dowodem na to mają być dymisje wysoko postawionych urzędników i członków rządu, do których doszło od początku br. Końcem stycznia do dymisji podał się m.in. wiceminister obrony, Wiaczesław Szapowałow, który mówił, że ma to związek z "medialnymi oskarżeniami" o korupcję. Szapowałow był w resorcie obrony odpowiedzialny za zaopatrywanie jednostek wojskowych w żywność i sprzęt. Media zarzucały resortowi obrony, że ten płacił za dużo m.in. dostawcom żywności dla armii. Firma zaopatrująca armię w żywność twierdziła z kolei, że "popełniła błąd techniczny" i zapewniła, że nie otrzymała żadnych nienależnych jej pieniędzy.

Zełenski jak Wałęsa?
A co z prezydentem Zełenskim, wokół którego – można odnieść wrażenie – na całym świecie roztoczono aurę wielkiego męża stanu i niezłomnego wojownika. – Zełenskiego można porównać do Lecha Wałęsy – jest bohaterem dla zagranicy a niekoniecznie dla wszystkich Ukraińców tak jak Wałęsa nie jest nim dla wszystkich Polaków. Wśród wykształconych, zdrowo myślących Ukraińców Zełenski zwalcza poprzedniego prezydenta Poroszenkę. Czy etos Zełenskiego niknie? Tak. Tam trwa walka nie tylko z Rosją, ale walka wewnętrzna. Rządzi również wojsko i dlatego bronią Bachmutu. Tam właściwie niczego nie ma. Masa ludzi z obu stron ginie. Podaje się, że zginęło 220 tys. żołnierzy rosyjskich. Rosjanom brakuje ludzi. Wypuszczono z więzień tysiące ludzi odbywających kary z czego duża część po prostu uciekła, np. do Kazachstanu, do Gruzji. Z kolei Kazachstan podpisał strategiczną umowę z Chinami i na wypadek wojny oba kraje będą siebie wspierać. Teraz werbowane są do wojska rosyjskie więźniarki z długoletnimi wyrokami.
Według dalszych słów Michała Raczyńskiego to nie Zełenski rządzi Ukrainą. – W rzeczywistości na Ukrainie rządzi Ihor Kołomojski, magnat medialny, prezes wspólnoty żydowskiej w tym kraju. Żydzi mają swoją stolicę w Humaniu. Mają też swoje szkoły, kluby, internaty. Duża część z nich mieszka w Odessie. Chcą na terenie Ukrainy stworzyć własne państwo, bo liczą się z tym, że Iran ma za zadanie zniszczyć Izrael – wysuwa śmiałą teorię pan Michał dodając, że jest to teza, o której mówią wykształceni, zainteresowani sytuacją geopolityczną Ukraińcy.

Nie ma z nimi kontaktu
Wojenna tragedia nie ominęła rodziny pana Michała. - Mój brat mieszka na Podolu, nad Dniestrem. Któregoś dnia bratowa wyszła na podwórku – w tym samym momencie wybuchła rakieta po mołdawskiej stronie. Od tamtego momentu bratowa nie jest w stanie samodzielnie wyjść. Trudno powiedzieć co się stało – być może to straszna trauma, która „siadła” na psychikę. Wnuk mojej kuzynki został pod Bachmutem ciężko ranny, amputowali mu nogę, ma uszkodzony bark, pokiereszowaną twarz. Z kolei z moją kuzynką i jej dziećmi z Mariupola od roku nie ma żadnego kontaktu. Pisałem w ich sprawie do ambasady ukraińskiej w Warszawie. Wysłałem też list polecony do konsula w Krakowie i do dzisiaj nie otrzymałem żadnej odpowiedzi. Kiedy zadzwoniłem, to z drugiej strony słuchawki usłyszałem, że nie pracują. Mam o to wielki żal, że nie było z ich strony najmniejszego zainteresowania – dodaje pan Michał. Zaraz też kontynuuje, że Rosjanie kradną ukraińskie dzieci, wywożą w głąb Rosji i od najmłodszych lat indoktrynują. 
Na pytanie, dlaczego – mimo takiej ilości pomocy i okazanego serca Ukraińcy nas - Polaków nie lubią, pan Michał mówi – My musimy z nimi współżyć, ale nasza mentalność jest diametralnie różna. Im nigdy nie wolno ufać, nawet w rodzinie – i mówię to z pełną świadomością. To także niezwykle zazdrosny naród jeśli chodzi o dobra materialne. M.in. dlatego musimy mocno pokazywać, że to my jesteśmy gospodarzami w naszym kraju.

Agnieszka Groń