Zginęli, bo byli Polakami

W minioną sobotę w Starym Grodkowie odsłonięto tablicę upamiętniającą Polaków zamordowanych na Wołyniu przez UPA. Wcześniej w miejscowym kościele została odprawiona uroczysta msza św., w czasie której homilię wygłosił ks. Tadeusz Isakowicz–Zaleski.

Liturgia miała wyjątkowo uroczysty charakter. Wzięli w niej udział parlamentarzyści, władze samorządowe, poczty sztandarowe, przedstawiciele grup rekonstrukcyjnych i organizacji patriotycznych, strażacy oraz oczywiście mieszkańcy Starego Grodkowa. Nie przez przypadek mszę św. w intencji ofiar, które zostały zamordowane na Wołyniu połączono ze świętem plonów. - Na pograniczu Lubelszczyzny i Wołynia leżały wsie Ostrówki i Wola Ostrowiecka – mówił w kazaniu ks. Isakowicz-Zaleski.

- Pod koniec sierpnia 1943 roku trwała intensywna praca na roli. Być może także tak jak to czynimy dzisiaj mieszkańcy tych wsi przychodzili do kościołów, składali wieńce dożynkowe, dziękowali Panu Bogu za plony. Niestety dla tych wsi przyszedł dzień 30 sierpnia. Oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii z okolicznymi chłopami ukraińskimi nazywanymi siekiernikami - bo przy bestialskich mordach posługiwali się właśnie siekierami - zaatakowali te spokojne wioski, których mieszkańcy nic złego nie uczynili. Nie było tam żadnych fortyfikacji, żadnych oddziałów wojskowych czy partyzanckich. W ciągu dwóch dni wymordowano ponad 1000 osób, głównie kobiet, dzieci i ludzi starszych, bo mężczyźni albo byli w wojsku, albo zostali wysłani na roboty do Niemiec – mówił ks. Zaleski.

Kontynuując, kapelan środowisk kresowych dodał, że Ostrówki i Wola Ostrowiecka to jedne z wielu symboli strasznego ludobójstwa, które miało miejsce nie tylko na Wołyniu. - Nie wiemy do dzisiaj ilu wymordowano Polaków. Szacunkowo mówi się o 150 tys. W zdecydowanej większości byli to polscy chłopi, rolnicy. Zginęli tylko dlatego, że byli Polakami. Ginęli w barbarzyński sposób - taki, że nawet Niemcy i Sowieci, którzy byli również okrutni dziwili się temu ukraińskiemu okrucieństwu. Wśród ofiar było ok. 160 kapłanów. Mówimy często o niedokończonych mszach świętych wołyńskich, bowiem wielu kapłanów odprawiając msze św. nigdy ich nie dokończyli, bo zostali zamordowani razem z wiernymi w czasie nabożeństw. Nie chodzi o zemstę, nie chodzi o przesuwanie granic, ale chodzi o pamięć, o prawdę i o godne pochówki – dodał ks. Isakowicz.

Kończąc homilię, stwierdził także, że to co boli rodziny kresowe, że mimo wielu zapewnień składanych przez polityków, do dnia dzisiejszego zdecydowana większość pomordowanych na Kresach Wschodnich nie ma swoich grobów. - Co więcej - nie stawia się na Ukrainie pomników dla upamiętnienia ofiar, ale stawia się pomniki katom. Ukraina jest chyba jedynym krajem w Europie, który w urzędowy sposób zakazuje ekshumacji i pochówku ofiar mordów. Wszystkie cywilizowane kraje zawsze, mimo kontrowersji historycznych i sporów, pozwalały na to. Na naszej polskiej ziemi przecież są cmentarze żołnierzy Wehrmachtu, Armii Czerwonej, są cmentarze żydowskie i ukraińskie. Każdy człowiek ma prawo do pochówku zgodnie ze swoją religią. Nasi sąsiedzi, mimo ustawicznej ogromnej pomocy, która cały czas jest przelewana, tego prawa nie zachowują – dodał ks. Tadeusz Isakowicz–Zaleski.

Po mszy św. kapłani i wierni przeszli pod krzyże upamiętniające ofiary mordów, gdzie wspólnie odmówiono modlitwę. Zwieńczeniem uroczystości było odsłonięcie tablicy pamiątkowej, na której wyryto słowa: „Wołyń – 1943 Pamiętamy! Stary Grodków 02.09.2023 r. Tu – przy podniesionej fladze państwowej odśpiewano Hymn Państwowy. Głos zabrała m.in. wójt gminy Skoroszyce Barbara Dybczak i inicjator odsłonięcia tablicy sołtys Starego Grodkowa Michał Niedzielski.
Po oficjalnych uroczystościach ich uczestnicy przeszli do miejscowej świetlicy wiejskiej, gdzie przy poczęstunku i pieśniach kresowych obchodzono III Lato Kresowe.