Tu mieściła się pierwsza siedziba „Solidarności”

Nowiny Nyskie

21/11/2022 14:36

Na kamienicy przy ul. Zjednoczenia 2 zawisła tablica upamiętniająca Międzyzakładowy Komitet Założycielski NSZZ „Solidarność” Ziemi Nyskiej. Właśnie tam mieściła się pierwsza siedziba związku zawodowego, który po 1989 r. doprowadził do odzyskania przez nasz suwerenności.

To był chichot historii, że w Nysie pierwsza siedziba „Solidarności” mieściła się przy ul. Zjednoczenia, ulicy upamiętniającej zjednoczenie Polskiej Partii Robotniczej z Polską Partią Socjalistyczną, w wyniku którego powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Przecież to „Solidarność” doprowadziła do jej upadku – podkreślił na początku uroczystości Marek Szczerski ze społecznego komitetu „Nigdy więcej 13 grudnia”, gromadzącego byłych członków pierwszej „Solidarności”.

Działalność nyskiej „Solidarności” wspominał Leon Foltyn, szef związku działającego w FSD, a także Janusz Smagoń, przewodniczący „Solidarności” w ZUP, największym wówczas zakładzie w Nysie. Genezę MKZ przypomniał Piotr Wojtasik, wieloletni współpracownik śp. Janusza Sanockiego, pierwszego szefa i legendy nyskiej „Solidarności”. Odczytał nigdy niewygłoszone przemówienie, które Janusz Sanocki przygotował z okazji 40-lecia powstania „Solidarności”. Przypomniał, że „Solidarność” nie tylko była związkiem zawodowym, ale nyska „Solidarność” od początku nastawiona była na działalność zmierzającą do zmiany ustroju ówczesnego państwa, poszerzenie wolności obywatelskiej i w końcu zmierzała w swojej działalności do pełnej suwerenności Polski.
Uroczystość uświetnił występ artystów z Nyskiego Domu Kultury pod kierunkiem Dariusza Orłowskiego.

Tablicę ufundował Instytut Pamięci Narodowej, a wydarzenie swoim patronatem objął szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, który skierował do uczestników list, w którym podkreślił zasługi związkowców w walce z komunizmem i odzyskanie przez nasz kraj niepodległości po 1989 r. W uroczystości, która odbyła się 10 listopada br. wzięli udział: poseł Rajmund Miller, starosta nyski Andrzej Kruczkiewicz i burmistrz Kordian Kolbiarz. Jedynym radnym, zarówno gminy i powiatu, obecnym na uroczystości był Jacek Chwalenia.

„Solidarność” powstała w naszym mieście 26 września 1980 r. na mocy tzw. Porozumień Sierpniowych. Doszło do nich między opozycją demokratyczną a rządem komunistycznym. Władze PRL zgodziły się na powstanie niezależnych związków zawodowych, a w istocie wielkiego ruchu społecznego, który wyzwolił w Polakach ogromną aktywność i doprowadził do upadku komunizmu. W Fabryce Pomocy Naukowych w Nysie, gdzie wówczas pracował Janusz Sanocki, już 3 września 1980 r. powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych. Wkrótce komitety założycielskie powstały w nyskich Wodociągach, w PKS, w Spółdzielni Inwalidów, w Fabryce Samochodów Dostawczych, Zakładzie Urządzeń Przemysłowych i w Cukrach Nyskich. W oparciu o te pierwsze komitety organizacyjne „Solidarności” 26 września 1980 r. powołaliśmy regionalną strukturę – Międzyzakładowy Komitet Założycielski NSZZ „Solidarność” Ziemia Nyska. Komunistyczne władze Nysy przyznały związkowi zawodowemu dwupokojowy lokal przy ul. Zjednoczenia, opalany piecem węglowym, w którym rodziła się nyska „Solidarność”.